Misschien zullen sommigen zich al meermaals verbaasd hebben over mijn pessimistische kijk op de toekomst van Europa. Weliswaar heeft de eeuwenoude haat hier in ons uitgebluste Westen plaats gemaakt voor de ijzingwekkende onverschilligheid van het materialisme, maar toch mogen we die “vrede” niet overschatten. Hoe verder men naar het oosten gaat, hoe meer die nog voelbaar is. Een man die wegens zaken ginds lang verbleven heeft, wist mij te vertellen over die haat die onder de asse nog altijd gloeit. Eén vonk volstaat om de boel opnieuw te laten ontploffen tussen Serven, Kroaten, Kosovaren, Albaniërs en al de anderen, zegde hij. Kans op blijvende vrede hier in onze gewesten, de gewesten van het Midden, die microkosmos van Europa, de sluitsteen van het Westen, achtte hij veel hoger. Helaas wat is een bende politieke lilliputters van dit volk aan het maken? Een bende individuen in plaats van een doorleefde gemeenschap.
De kern van dit denken werd ontegensprekelijk gezaaid door Joris van Severen, en het werd verder ontwikkeld door de “personalist” Louis Gueuning. Om hem te begrijpen moet men best de “volledige” Gueuning kennen, dus ook de man die na een dag werken in zijn tuin in Mainvault, met vuile handen en op klompen, enthousiast kon vertellen over zijn “rode besjes” die het dit jaar uitzonderlijk gedaan hadden, of over zijn “choux fleurs” die compleet de mist waren ingegaan. Of de Gueuning die op zijn ‘motocyclette’ door Sint-Pieters-Leeuw raasde. Hij stond overigens in dat denken niet alleen. Er was bv. de Franse filosoof en publicist Gustave Thibon die ons voorhield: “ware trouw is de trouw die de lijn verder trekt”, en die meermaals op het kasteeltje van de Luikse industrie-familie de Lovinfosse (“Mantra”) in Waasmunster voordrachten kwam geven, telkens door onze goede vriend Maurits Duyck bijgewoond.
Maar ach, dat pessimisme van ons, wat houdt dat in? Was het niet André Demedts die er ons al aan herinnerde dat als de zogenaamde optimisten het al lang hebben opgegeven, de pessimisten het nog steeds zullen volhouden?